Avrupa'da Tıp Eğitiminde Charles Üniversitesi Mi Daha İyidir Yoksa Semmelweis Üniversitesi Mi?
Macaristan'da tıp deyince aklınıza Semmelweis; Çekya’da tıp denilince de Charles geliyor, biliyorum. Peki, iki ülkenin tıp eğitiminde markası olan bu iki üniversitenin hangisi daha iyi? Sophia Academy, Semmelweis Üniversitesi resmi temsilcisi ve bir yandan da Charles Üniversitesi Hradec Kralove Tıp Fakültesinin tek yetkilisi. Haliyle, iki üniversite ile de çalıştığımızdan kıyaslamada tarafsız olmaya çalışacağız:)
Bu arada, biraz uzun bir yazı olacak fakat yurtdışında tıp eğitiminde Macar mı Çek mi sorusuna da detaylı bir cevap almış olacaksınız.
Çekya'da Tıp Eğitimi
Çekya, yurtdışında tıp eğitimi destinasyonu olarak hızla popülerlik kazanıyor ve şu anda ülkede 50.000'den fazla uluslararası öğrenci eğitim görüyor. Charles Üniversitesi başta olmak üzere Çekya’da Oxford varsa o da Palacky’dir denilen Olomouc Palacky Üniversitesi ve Masaryk Üniversitesi Çekya’da tıp okumak için tercih edilen dünyada ilk bin üniversitelerdendir.
Çekya’da mezuniyet sonrası çalışma izni verilmesi ve Avrupa’daki en düşük işsizlik oranının Çekya’da olması ve yine Avrupa’nın en güvenli ülkelerinden biri olması göz önünde bulundurulursa Çekya’da tıp okumak için yabancı öğrenci sayısının her sene artacağı aşikârdır. Ülke, tıp araştırma ve geliştirmelerinde lider olan Charles Üniversitesi gibi İngilizce eğitimleri Batı’ya istinaden daha düşük eğitim ve yaşam maliyetine sunan birinci sınıf tıp üniversitelerine sahiptir.
Bırakın doğrudan YÖK denkliğini, Çekya tıp diplomaları dünyanın her yerinde geçerlidir. Çekya'nın tıp üniversiteleri dünyaca ünlüdür ve Q.S World Rankings, Times Higher Education, ARWU ve CWTS Leiden Ranking gibi önde gelen sıralama ajansları tarafından en üstlerde derecelendirilir. Üniversiteler ayrıca Ulusal Tıp Konseyi (NMC) ve Dünya Tıp Okulları Rehberi (WDOMS) gibi dünya sağlık kuruluşlarından da tanınmaktadır.
Macaristan'da Tıp Eğitimi
Çekya’da olduğu gibi Macaristan’da tıp eğitimi almaya gelen Amerika, Kanada, Almanya, Norveç, Danimarka, Türkiye ve Orta Doğu ülkelerinden binlerce öğrenci vardır. Ne hikmtse, kalite ve ücret benzerliğinden de olabilir, Macaristan’da tıp deyince akıllara hep Çekya’daki tıp eğitimi de gelir. İhtiyari ya da gayri ihtiyari bu iki ülke hep kıyaslanır. Nasıl ki Çekya’nın tıp eğitiminde Charles’ı varsa Macaristan’ın Semmelweis’ı var; nasıl ki Çekya’nın Palacky’sı, Brno’su varsa Macaristan’ın da Debrecen’i ve Szeged’i var der dururlar. Haksız da sayılmazlar! Bu iki ülkenin de tıp eğitimleri dünya genelinde kabul görmektedir.
Çekler'den ziyade Macarlar Bizi Seviyor algısı Macar tıp üniversitelerini Türk adaylar nezdinde daha da bir ön plana çıkarmaktadır. Fakat bu durum Semmelweis mı Charles mı sorusunun gündemden düşmesine engel olamıyor:) Kısaca Charles Üniversitesi’ne, sonrasında Semmelweis Üniversitesi’ne göz atalım; gerçek bir deneyimi okuyalım; iki üniversiteyi biraz kıyaslayalım ve hayattan doktorluk profillerine göz atarak yazımızı bitirelim.
Charles Üniversitesi Tıp Eğitimi
Dünyanın en eski üniversitelerinden biri olan Charles Üniversitesi 1348'de kuruldu. Eski olmasının yanında modern, canlı, kozmopolit ve önde gelen bir yükseköğretim kurumu olarak bilinen Charles Üniversitesi, dünyadaki üniversitelerin en iyi %2'sinden biridir. İngilice tıp ve diş hekimliği eğitim sunan Charles Üniversitesi ilk üç yılda teorik ve klinik öncesi dersleri verirken, kalan yıllarda klinik eğitimleri tamamlar. Diş Hekimliği eğitiminde ise müfredat yenilikçidir ve öğrencilerin beş yıllık eğitimleri boyunca daha pratik tedaviler yapmalarına ve aynı zamanda mükemmel genel tıp uzmanlığı standartlarını sürdürmelerine olanak tanıyan bir metodoloji ile tasarlanmış öğretim sistemi uygulanır. Çekya'da tıp okumak için bilinmesi gerekenler sizlere Macaristan dahil Avrupa'da tıp eğitimi konusunda peşinen bilgiler edinmenize yardımcı olacaktır.
Semmelweis Üniversitesi Tıp Eğitimi
Macaristan’da tıp desek aday öğrencilerin 100’nden en az 85’i haklı olarak Semmelweis Üniversitesi der. Çünkü Semmelweis Üniversitesi, tıp ve sağlık bilimleri alanında Macaristan ve Orta Avrupa bölgesinde önde gelen bir yüksek öğretim kurumudur. Tıp alanında sadece Macaristan'da değil yurtdışında tıp eğitiminde saygın bir konuma sahip olan Semmelweis Üniversitesi ülke içinde benzersiz bir yere sahiptir. Bu durumun başlıca sebebi de, Macaristan'daki doktorların yaklaşık yüzde 42'sinin, diş hekimlerinin yüzde 70'inin, eczacılarının yüzde 50'sinin ve sağlık profesyonellerinin yüzde 27'sinin Semmelweis mezunu olması olmasıdır. En son Pfizer Semmelweis Üniversitesi ile klinik araştırmaları artırmaya karar verdi ve yeni bir memorandum imzaladı. Dile kolay belki ama gerçek anlamda bir uluslararası kampüs oluşturmak hem de bunu bir Macar tıp üniversitesi olarak başarmak; üç dilde (Macarca, İngilizce, Almanca) eğitimler sunmak ve altı fakültede okuyan yaklaşık 11.000 öğrencinin yaklaşık üçte birini yabancılardan oluşturmak her üniversitenin harcı değil. Yurtdışında tıp eğitimi adaylarının doktorluk hayallerini gerçekleştirmenin yanında Semmelweis Üniversitesi Macaristan'daki en büyük sağlık hizmetleri sağlayıcısıdır.
Üniversitenin uzun tarihi olması onu kaliteli yapar mı? Daha yeni bir üniversite eskisinden iyi olamaz mı?
♦Peki, üniversitenin uzun geçmişinin ve dolayısıyla namının oluşu gerçekten o üniversitenin iyi eğitim veriyor olması anlamına mı gelir?
♦Veya üniversite ne kadar iyi olursa olsun öğrenci talepkar olmadıkça iyi eğitim alması mümkün mü?
♦Charles Üniversitesi veya Semmelweis Üniversitesi tıp eğitimi iyi diye biliniyor, bu sizi iyi doktor yapmaya yeter mi mesela?
♦Ya da Charles ne kadar iyi de olsa siz kendinizden fazlasını vermezseniz iyi doktor olabilir misiniz?
♦Veya yurtdışında bir tıp eğitiminden farklı beklentiler olabileceği için üniversitenin eğitim kalitesini öğrencinin beklentilerine göre mi değerlendirmek gerekir diyorsunuz?!
♦Semmelweis Üniversitesi’nin daha çok klinik çalışmalar yapması ve uzmanlaşmış üniversite olması mı bir etken olacak sizin için ya da Charles Üniversitesi’nin daha çok araştırma odaklı ve kapsamlı oluşu mu kararınızı belirleyecek?
♦Üniversitenin namı sizlerde yüksek beklentiler oluşturduğunda ama gerçekte öyle olmadığını gördüğünüzde üniversite mi suçlu yoksa beklentileriniz mi?
♦Hiçbir konuda mükemmeliyet yoktur, aslolan maksimum düzeyde en iyiyi almaktır mı diyorsunuz yoksa!
Dünya Sıralamaları & YÖK Denkliği
Semmelweis Üniversitesi ve Charles Üniversitesi YÖK'ün de kabul ettiği derecelendirme kuruluşlarının en az üçünde her sene ilk bin üniversite arasındadır. Hatta Charles Üniversitesi 2024 yılında ki bu muhtemelen kolay kolay değişmez bu dört kuruluşun en az üçünde aynı anda ilk bin üniversite arasında sıralanmıştır. Bu durum, Charles Üniversitesini Semmelweis Üniversitesi karşısında şimdilik bir sıfır öne geçirmiştir çünkü bu şarttan dolayı Charles Üniversitesi mezunları Türkiye dönüşü YÖK'de herhangi bir sınava tabi olmadan doğrudan denklik alırlar. Bu arada, gelecek yıl Semmelweis Üniversitesi muhtemelen bu durumu eşitleyecektir:)
Profil Kıyaslaması
• Charles Üniversitesi daha büyük bir üniversite olmakla beraber uzmanlaşmaktan ziyade, daha çok araştırma odaklı ve kapsamlıdır.
• Semmelweis Üniversitesi kapsamlı olmaktan çok uzmanlaşmış bir üniversitedir.
Eğitim Ücreti ve Yaşam Gideri
Yaşam giderleri olarak kıyaslama yapmaya gerek yok çünkü her iki şehrin de yaşam ve konaklama giderleri zaten birbirine çok yakın. Eğitim ücretlerine gelince de aralarındaki fark %10-15 oranındadır maksimum. O yüzden, eğitim ve yaşam giderleri Charles mı iyi yoksa Semmelweis mı kararında pek de etkili olacağa benzemiyor.
Şehir Konumları
Prag ve Budapeşte. Gel de kıyasla. Vallahi bu konuda ben yazmak istemiyorum, çünkü iki şehrin de aşığıyım. İstanbul mu New York mu deseydiniz, inanın çok rahat yazardım. Gerçi bu konuda Napoleon Efendi gereğini söylemiş. Ne demişti, dünya bir ülke olsa başkenti İstanbul olurdu. (O bunu dediğinde New Yok herhalde bir adaydı veya kasabaydı ama neyse) Fark etmez, bugün bile hala İstanbul dünyanın başkenti olabilecek tek şehirdir. Nokta:)
Ülke Algısı
Prag inanılmaz. Şehirler kraliçesi. Nazım'a şiir yazdıran yer. Buda ve Peşte'nin aşkı? Dillere destan. Halkı da çok cana yakın. Bizi seviyor bu Macarlar:) Evet, maalesef bu durumlar da hangisini seçeceğiniz konusunda etken oluyor işte.
Refleks Farkı:)
Bilmem bilir misiniz ama bilim dünyasında Semmelweis Refleksi diye bir kavram varken Charles refleksi diye bir mevhum yok. Videolu Semmelweis Refleks hikayesi.
Semmelweis’dan Charles’ın Mekânında Nispet
Semmelweis Üniversitesi (Macaristan) Medik Orkestrası - bu yıl okulun kuruluşunun 250. yıldönümünü Prag’da konser vererek kutladı. Biriniz arkanızdan konuşursa ne yaparsınız? Gider mekânı basar, yüzüne konuşur ve hesap sorarsınız değil mi:) Ama akademik dünyada öyle olmuyor demek ki. Bildiğin müzikle ve duruşla cevap veriliyor baksanıza. Şaka bir yana, bu mükemmel iki üniversiteyi tebrik etmek lazım. Ne güzel ki ikisinde de okuyan öğrencilerimiz var.
Bunlardan Hangisi Olmak İsterdiniz?
Charles olur, olmazsa Semmelweis olur. Olmadı Zagreb ya da Vilnius. Belgrad olur, olmadı Szeged. Elbette bir yerde okursunuz bu tıbbı. Mesele, mesleğin hangi tarafında olacağınızdır!
Doktor olacaksınız. Peki, bir hekim olma idealiniz var mı? Bence yurtdışında tıp okumaya karar verirken bu soruları esas almalısınız. Çünkü doktor var, doktor var dedirten ve gerçek hayattan birkaç yaşanmışlığı olduğu gibi yazıyorum. Gerisi geleceğin siz doktor veya hekim adaylarına kalmış!
Gerçek Hikâye I
Hastayım. Bayrampaşa'da bir sokaktan yukarıya doğru çıkıyorum. Sağımda bir poliklinik. Direk girdim. Sizi bir yerden tanıyorum dedi doktor. Olabilir dedim. Şikâyetlerimi söyledim. Şöyle baktı ve: “Önümüzde 2 yol. Birincisi size iğne yapar, serum takarım ve şu şu ilaçları yazarım. İkincisi, eve gider limonlu ıhlamur çayı içer, bol su içer ve gece terleyecek şekilde örtünürsen sabaha bir şeyin kalmaz.” Ben, ikincisini tercih ettim. Sabaha bir şeyim kalmamıştı!
Gerçek Hikâye II
Türkiye’de antibiyotik ve antidepresan kullanımı dünya sıralamasında üst seviyelerde. Bu bilgi ışığında yine gerçek bir hikâye anlatayım size. Küçük kızım hasta. Devlet hastanesine gittik. Ağzını aç, dilini çıkar, derin nefes al ver işlemlerinden sonra elimizde bir reçete. Aldım. Dışarı çıkarken baktım. Bu bir antibiyotikti! Döndüm. Genç arkadaşı buldum. Dedim ki, siz antibiyotik yazmışsınız. Benim bildiğim (doktor değilim ama çok literatüre göz attım ve onlarca ülkeden işim gereği doktor ve bilim insanı ile görüşme şansım oldu) antibiyotik artık son çaredir. Bence antibiyotiğe gerek kalmayacak bir tedavi önermek daha iyi olmaz mı dedim. Sen kimsin ya, doktor benim dedi. Peki dedim. Kim olduğumu bu komisyoncu doktora anlattım!!!
İşini hakkıyla yapan elbette doktor ve hekimlerimiz var, biliyorum ama bir o kadar da bu bahsettiğim genç arkadaş gibi ota, boka antibiyotik yazan; milleti antidepresan manyağı yapan doktorlar mevcut. Yav arkadaş, sürekli antibiyotik dayadığın bünye gün gelir gerçekten antibiyotiğe ihtiyaç duyduğunda vücut bağışıklık kazandığı için hiçbir faydasının olmayacağını ben mi öğreteceğim sana!
Gerçek Hikâye III
Hastane ismi vermeyeceğim, ikisi de en ünlü hastanelerimizden. Ortopedist doktor abimiz hastanesinde bir numara ve gerek olmadığı müddetçe asla ameliyat yapmıyor. Buna rağmen, çalıştığı hastane kendisinden çok memnun.
Diğer hastane, ciddi bir teklifte bulunuyor. Enteresan, bi görüşeyim diyor bizim abi. Görüşüyorlar, şartlar çok çok daha iyi fakat bir sorun var. Her ay 32 ameliyat garantisi verecek bizim doktor abi:) Lennn, kalkın gidin buradan diye kovuyor adamları.
Gerçek Hikâye IV
Bu birebir anlatacağım gerçek hikâye de yurtdışından. Son 17 yıldır invitro prosedürlerinde gereksiz yere yapılan hatta bazı durumlarda kadınlarda kanseri tetikleyen işlemleri eleştiren bir doktor 2018 yılında Tüp Bebek Polikliniği açtı. Direk sordum, diğer doktorlar ile yapılan sohbetlerde invitro konusunda yapılan o gereksiz işlemleri yapıyor musun diye:) Evet, dedi. Neden dedim? Binanın giderleri, maaşlar, sigorta… E hani gereksiz ve sağlığı tehdit ediyordu dedim. Durum bu, dedi.
Sizin de bu konuda olumlu veya olumsuz anlatacak hikâyeleriniz vardır, eminim. Fakat biz sizin tıp eğitimi alırken psikoloji ile aşina olacağınızı; alternatif tıp ile modern tıbbı birleştireceğinizi biliyoruz. Sadece doktor değil, iyi bir HEKİM olacağınıza inancımız tam! Bunun için de, size yardımcı olacağız!
Kalın sağlıcakla. /Kubilay Zer Göktürk/
*Bu arada, Semmelweis ve Charles konusunda çok mu kararsız kaldınız! Çözümü basit. Semmelweis’da başlayın, bir sene sonra Erasmus ile Charles yapın. Daha mı çok sevdiniz, transfer olun. Yok, Budapeşte candır mı dediniz. E kaldığınız yerden Erasmus sonrası devam edin. Konu kapandı sanırım:)
Semmelweis veya Charles ya da başka bir Avrupa tıp üniversitesinde eğitim almayı planlıyorsanız bize ulaşabilirsiniz.
Comments